Drodzy Rodzice :

"Kiedy wychowujemy dziecko, uczy się ono wychowywać,
kiedy prawimy dziecku kazania, uczy się ono prawić kazania.
Kiedy ostrzegamy dziecko, uczy się ono ostrzegać.
Kiedy krzyczymy na dziecko, uczy się ono krzyczeć,
Kiedy wyśmiewamy dziecko, uczy się ono wysmiewać.
Kiedy poniżamy dziecko, uczy się ono poniżac.
Kiedy zabijamy duszę dziecka, uczy się ono zabijać.
Ma wtedy wybór, czy zabić siebie, czy innych, czy i siebie i innych.
Ale jeśli szanujemy dziecko, uczy sie ono, szanować
Innych, słabszych.
Kiedy próbujemy zrozumiec jego zachowanie,
Czuje się bezpiecznie i nie musi sie już złościć."

Alice Miller

„Agresja -  jak sobie z nią radzić”

( na podstawie książki Heike Baum „Prawie pękam ze złości”

Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2005)

 

Agresja (z łac.aggresio ) w psychologii oznacza  z jednej strony zachowanie ukierunkowane

i intencjonalne na zewnątrz lub do wewnątrz, mające na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej., zaś z drugiej strony łacińskie słowo aggredi oznacza „zabierać się za coś, być aktywnym.” Agresja zwłaszcza w swoim drugim znaczeniu jawi się jako potencjał energetyczny konieczny do dalszego rozwoju. Oznacza to, iż przepracowanie na sobie pewnych zachowań agresywnych (jeśli ów proces odbywa się pod kontrolą)wzbogaca nas o doświadczenia, dzięki którym lepiej poznajemy swoje skłonności, którym następnie możemy przeciwdziałać.

Czynnikami warunkującymi agresję z punktu widzenia psychologii rozwojowej są:

1. Otoczenie: jest tym, co ludzie postrzegają i przeżywają w otaczającym ich świecie, co widzą i słyszą
2. Wychowanie: bierze udział w uczeniu się podejścia do własnej agresji w oparciu o wzorce dorosłych
3. Uwarunkowania genetyczne: decydują o sposobie wyrażania agresji (na zew. lub do wewnątrz)
4. Przemoc fizyczna : komunikat niewerbalny wynikający z braku zdolności językowych, wyraz rozpaczy, bezsilności i bezradności, (nawet najlżejszy klaps jest przez dziecko odbierany jako poniżenie, natomiast dziecko zdane na przemoc jest bezsilne, co może wywołać u niego agresję.)

W jaki sposób my dorośli możemy pomóc dzieciom w opanowywaniu ich zachowań agresywnych?

Najistotniejsze jest zachowanie spokoju podczas agresywnych reakcji dziecka.

Kara i gniew jedynie wzmacniają agresję, przyczyniając się do jej ponownego wystąpienia

w przyszłości.

Należy dziecku okazywać miłość, serdeczność, dać mu poczucie bezpieczeństwa i spokoju, bez względu na formy jego zachowań.

Nie należy także wtrącać się do sytuacji konfliktowych między dziećmi bez ich prośby ( uniemożliwia to wówczas dzieciom samodzielne osiągnięcie porozumienia i pojednania).

W trakcie koniecznej interwencji należy mówić do dzieci będących w sytuacji konfliktowej spokojnym głosem: jeśli któreś z dzieci wykazuje większe rozzłoszczenie należy je jako pierwsze przytrzymać w ramionach i wypowiadać się do niego uspokajającym głosem. Podobnie postępujemy z drugim dzieckiem, jeśli nastąpi odprężenie omawiamy z dziećmi sytuację bez wskazywania winnych, chodzi o to by zrozumieć sytuację w jakiej znalazła się druga strona konfliktu.

Jeśli zaś chcemy pokazać dzieciom propozycje rozwiązania problemu, dobrze jest odwołać się do ich uczuć i sposobu wyrażania się tak, by zrozumiały sens naszego przekazu.

Pamiętajmy również, iż dzieci stykające się z przemocą zarówno ze strony dorosłych jak dzieci i młodzieży zawsze należy otoczyć opieką psychologa lub terapeuty. Równocześnie jednak dzieci te potrzebują dorosłych, którzy spróbują je zrozumieć , stworzą im możliwość rozmowy, dając poczucie bezpieczeństwa. Po doświadczeniu przemocy ważna jest także prewencja. Taką możliwość stwarzają  zabawy i gry, które zaproponują nam wychowawcy, pedagodzy, nauczyciele.

 

PRAWA DZIECKA

Moje Prawa 
czyli
Konwencja o Prawach Dzieci dla Dzieci 


Prawo do życia i rozwoju - oznacza, że nikogo nie można pozbawić życia, a dorośli muszą Ci stworzyć warunki do prawidłowego rozwoju.

Prawo do życia bez przemocy i poniżania -– oznacza, że bicie i okrutne traktowanie są niedopuszczalne i karalne.

Prawo do wychowania w rodzinie  - oznacza, że nikomu nie wolno zabrać Cię od rodziców, chyba, że z bardzo ważnych powodów; gdyby się zdarzyło, że rodzice będą osobno masz prawo do kontaktu z obojgiem rodziców .

Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach Ciebie dotyczących możesz wygłosić swoje zdanie , opinię, oświadczyć swoją wolę.

Prawo do stowarzyszenia - oznacza, że możesz należeć do organizacji młodzieżowych, jeśli masz 16 lat możesz sam decydujesz o swojej przynależności

Prawo do swobody myśli, sumienia, i religii - oznacza, że gdy jesteś wystarczająco świadomy sam decydujesz o swoim światopoglądzie, wcześniej jedynie rodzice maja prawo Tobą kierować.

Prawo do nauki - oznacza, ze możesz się uczyć tak długo, jak pozwalają Twoje zdolności, pracować możesz gdy skończysz 18 lat.

Prawo  do  tożsamości  -  oznacza,  że  musisz mieć  obywatelstwo, 
nazwisko,   poznać   swoje   pochodzenie,  mając  13  lat  musisz być 
pytany   o   zgodę   gdybyś   miał   być  adoptowany, a  także  gdybyś 
miał  mieć  zmienione  nazwisko.

Prawo do informacji - oznacza, że powinieneś poznać swoje prawa, powinieneś   mieć   dostęp   do   różnych   źródeł    informacji.

Prawo  do  prywatności   -  oznacza, że  możesz  dysponować 
własnymi rzeczami, masz prawo do tajemnicy korespondencji,
nikomu nie wolno bez ważnych powodów wkraczać w Twoje 
sprawy osobiste i rodzinne

DZIECKO UCZY SIĘ Z TEGO CO WIDZI

Jeśli żyje w strachu, 
nauczy się bać.
Jeśli żyje w smutku, 
nauczy się nudzić.
Jeśli żyje w swobodzie, 
nauczy się wolności.
Jeśli żyje otoczone ironią, 
nauczy się nieśmiałości.
Jeśli żyje w krzyku, 
nauczy się atakować
Jeśli żyje w spokoju,
nauczy się wiary.
Jeśli żyje w lojalności, 
nauczy się bycia szczerym.
Jeśli żyje szacunkiem, 
nauczy się szacunku.
Jeśli żyje w radości 
nauczy się bycia pogodnym.

JEŚLI ŻYJE W MIŁOŚCI, 
NAUCZY SIĘ ODSZUKIWAĆ MIŁOŚĆ NA ŚWIECIE


SZUKAJMY DROGI DO NASZYCH DZIECI

1.    Przyglądaj się dziecku jak komuś, kto odbywa ciężką wspinaczkę pod wysoką górę.
2.    Zauważaj jego mocne strony.
3.    Naucz się słuchać.
4.    Szanuj uczucia swego dziecka.
5.    Każdego dnia doceń coś co dziecko zrobi dobrze.
6.    Bądź stanowczy pomagając dziecku dokonywać zdrowych wyborów.
7.    Zacieśniaj więź pomiędzy domem a przedszkolem. Dziel się z wychowawcą tym, co lubisz i podziwiasz w swoim dziecku.
8.    Dziel się z dzieckiem swymi uczuciami.
9.    Ucz swoje dziecko, że nie tylko jest samym ciałem.
10.    Twórz i pielęgnuj pozytywną atmosferę w swoim domu. 
11.    CIESZ SIĘ I BAW ze swoim dzieckiem.
12.    Dawaj dziecku to, co masz W SOBIE cennego i ważnego.
13.    Interweniuj, gdy twoje dziecko mówi o sobie negatywnie.
14.    Mów szczerze o wszystkich oczekiwaniach: swoich własnych i dziecka.
15.    Pozwalaj brać dziecku udział w decyzjach i wyborach dotyczących jego samego i własnej rodziny.
16.    Słuchaj nie osądzając.
17.    Jasno formułuj wymagania.
18.    Wprowadź na stałe humor w wasze życie.
19.    Nigdy nie zawstydzaj, nie ośmieszaj ani nie wprawiaj dziecka w zakłopotanie.
20.    Okazuj swemu dziecku miłość bez stawiania warunków.  

WZAJEMNA MIŁOŚĆ TO POZWOLIĆ TOBIE 
I MNIE BYĆ SOBĄ.

KSZTAŁTOWANIE POSTAW PROSPOŁECZNYCH DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Efektywność kształtowania zachowań prospołecznych u dzieci zależy w dużej mierze od stymulowania aktywności dziecięcej w różnych jej formach oraz od wykorzystywania bogatych i zróżnicowanych metod wspomagania rozwoju, gdzie bardzo ważne jest podmiotowe traktowanie dzieci.

Podmiotowe traktowanie oznacza humanistyczne podejście do dzieci, czyli zapewnienie im prawa do bycia w miarę samodzielnymi i niezależnymi oraz ponoszenia odpowiedzialności za swoje postępowanie i kierowanie własnym rozwojem. Nade wszystko zaś wskazuje na konieczność poszanowania ich godności osobistej, czyli umacniania w nich poczucia własnej wartości.

Podmiotowe traktowanie dziecka uwzględnia jego naturalną dążność do podejmowania aktywności względnie autonomicznej, tj. wypływającej z własnych intencji, stanowiących o jego odrębności i indywidualności. W sprzyjających warunkach podmiotowość dziecka znacznie się rozszerza gdyż:

• zwiększa się zakres sytuacji, w których dziecko decyduje o sobie, dokonuje wyborów, wyraża własne opinie i sądy,
• umacnia się poczucie własnej tożsamości, w tym także przeświadczenie o własnej niezależności i autonomii,
• pojawia się refleksja nad sobą, nad udziałem we własnym rozwoju.

Dlatego przynależna podmiotowości autonomia, wymaga, aby już we wczesnym dzieciństwie dążyć do wyznaczania szerokich granic autonomii dziecka, po to, by mogło ono w obrębie tych granic ćwiczyć się w podejmowaniu własnych decyzji i w ich realizacji. Dzięki ustaleniu granic, podmiotowość dziecka nabiera cech uspołecznienia, tj. włącza ono społeczne normy w zakres swoich intencji i decyzji. Ponadto ustalanie granic autonomii prowadzi do zrozumienia przez dziecko sensu ich istnienia.

Przyznanie dzieciom prawa do podejmowania własnej względnie autonomicznej aktywności zależy w dużej mierze od  rodziców i nauczycieli. Polega ona między innymi na takim organizowaniu czasu dziecka, aby to ono samo mogło wybrać proponowane formy aktywności.. Przy ustalaniu propozycji należy brać pod uwagę zasób doświadczeń i wiadomości dzieci, jakość ich aktualnych przeżyć i zainteresowań, studium rozwoju poznawczego i emocjonalno – społecznego czy też ich indywidualne propozycje, po to, by mogły one pobudzić wewnętrznie motywowaną aktywność. Należy jednak przyznać dzieciom prawo do odrzucenia proponowanego im zadania, przy czym nie rezygnować z osiągnięcia celu, ale szukać innej drogi jego realizacji, która uwzględniałaby preferencje i możliwości poszczególnych dzieci.

Jeżeli dziecko doznaje poczucia podmiotowości, to jest przekonane, że:

• działalność podejmuje z własnej inicjatywy,
• samo wybiera cel aktywności oraz sposób i środki jego realizacji,
• cel osiąga własnym wysiłkiem,
• samo decyduje o akceptacji lub odrzuceniu rezultatu swojej działalności, względnie samo ocenia lub współocenia tylko jej przebieg.

Równie istotnym przejawem podmiotowego traktowania dzieci są takie umiejętności psychospołeczne jak: okazywanie swej akceptacji, dbałość o autentyczność własnych zachowań oraz tzw. rozumienie empatyczne.

Akceptacja dzieci oznacza uznawanie ich takimi, jakimi są naprawdę, szanowanie ich prawa do własnej odrębności i niepowtarzalności, wyrażanie wobec nich szacunku, sympatii i uznania. Natomiast rozumienie empatyczne polega na wczuwaniu się w stany psychiczne dzieci a zwłaszcza w sposób postrzegania przez nich otaczającego świata. Dzięki niemu jesteśmy zdolni do emocjonalnego współodczuwania tego, co przezywają i postrzegają dzieci. Zdolność taką zapewnia uważne słuchanie wypowiedzi oraz rezygnacja z nagminnego ich oceniania w kategoriach „dobrze – źle”, „ładnie – brzydko”. Autentyzm to otwartość i bezpośredniość w kontaktach z dziećmi. Polega on na szczerym, spontanicznym zachowaniu, na byciu sobą oraz na integracji uczuć i wypowiedzi z zachowaniem.

Dzieci, które doświadczają akceptacji, empatii oraz autentyzmu ze strony dorosłych, w naturalny sposób, poprzez mechanizmy naśladownictwa, identyfikacji oraz modelowania, uczą się takich zachowań i dlatego są zdolne do przejawiania ich w stosunku do innych osób ze swego otoczenia, co jest niezwykle istotnym czynnikiem w kształtowaniu prospołecznej osobowości dziecka.

Już niedługo rozpocznie się rekrutacja dzieci do przedszkola. Jest to okres, w którym rodzice podejmą decyzję o zapisaniu swojego dziecka do przedszkola. Dla osób, które niepokoją się " jak to będzie" mamy kilka rad

Rady dla rodziców

1.	W początkowym okresie dobrze jest odbierać dziecko wcześniej, ponieważ małe dzieci mają inne poczucie czasu i okres przebywania poza domem wydaje im się bardzo długi
2.	Wprowadzajmy w domach stały rytm dnia.
3.	Nie mówmy dziecku, że przyjdziemy po nie wcześniej, kiedy to jest niemożliwe, ponieważ będzie nieszczęśliwe, że nas nie ma, nie składajmy obietnic, których nie możemy wypełnić.
4.	Nigdy nie straszmy dziecka przedszkolem.
5.	Przyzwyczajajmy je do urozmaiconych potraw, skończmy z rozdrabnianiem pokarmów.
6.	Wdrażajmy dziecko do przestrzegania umów i zasad.
7.	Przyzwyczajajmy do samoobsługi, pozwólmy dziecku samemu załatwiać potrzeby fizjologiczne, myć ręce, ubierać się.
8.	Odzwyczajajmy od smoczków, pampersów, nocnika.
9.	Organizujmy dziecku kontakty z rówieśnikami i innymi dziećmi.
10.	Stosujmy w przedszkolu krótkie pożegnanie.
11.	Nie okazujmy dziecku własnych rozterek zostawiając je w przedszkolu, przekazujemy mu wtedy swoje lęki.
12.	Przygotujmy dla dzieci wygodny strój do samodzielnego ubierania, który można pobrudzić.
13.	Interesujmy się codziennym życiem w przedszkolu.
14.	Czytajmy ogłoszenia i gazetki dla rodziców.

Drodzy rodzice!!!

Zamiast myśleć o ciemnych stronach adaptacji w przedszkolu, lepiej potraktować te chwile jako ważne i niezwykłe dla całej rodziny. Pamiętajmy również o tym, że edukacja przedszkolna jest bardzo ważna dla rozwoju dziecka i nie można jej zaniedbywać. Zachęcamy do odsunięcia od siebie niepokoju, ponieważ cały personel naszego przedszkola będzie wypełniał swoje funkcje opiekuńcze, wychowawcze i dydaktyczne tak, aby wasze dziecko postrzegało przedszkole jako bezpieczne i atrakcyjne miejsce dla siebie.

 

Główne zasady postępowania rodzica:
1.	Określajmy konkretne zachowanie, które chcemy u dziecka zmienić
	Skupiajmy się na konkretach, a nie na abstrakcjach, wtedy łatwiej będzie nam uczynić coś w kierunku zmiany np. zamiast mówić dziecku, że powinno być porządne- lepiej wyjaśnić, że chcemy by pozbierało klocki , zanim wyjdzie się bawić.
2.	Chwalmy dobre zachowania dziecka
	Nie chwalmy samego dziecka, lecz raczej to co robi. Zamiast mówić np. "Jesteś grzeczną dziewczynką, bo tak ładnie zjadłaś " powiedzmy "Jak to miło, że tak ładnie zjadłaś". Skupmy swoje pochwały i nagany na zachowaniu dziecka, ponieważ to właśnie na nie chcemy wpływać. Poza tym chwalenie przypomina mu o naszych oczekiwaniach i motywuje do dalszego zachowywania się ten sposób.
3.	Unikajmy konfliktów z dziećmi
	Czasem dobrze jest wprowadzić różne dodatkowe elementy neutralne np. stoper. Umawianie się z dzieckiem na robienie rzeczy na czas, by nie guzdrały się z pójściem spać, czy z ubieraniem - pomoże zmniejszyć konflikt między dzieckiem i rodzicem, ponieważ odpowiedzialność leży po stronie - stopera.
4.	Bądźmy w pobliżu
	Nie oznacza to, że rodzice mają być z dziećmi przez cały czas, lecz trzeba pamiętać, że dzieci potrzebują mniej lub więcej nieustannego nadzoru. Jeśli rodzice nie zwracają na nie wystarczającej uwagi, wiele problemów wychowawczych pozostaje niezauważonych i nie skorygowanych. Niektóre problemy mogą zaś powstać jako nieświadoma próba dziecka zwrócenia na siebie uwagi rodziców.
5.	Nie zachowujmy się jak historyk
	Złe zachowania pozostawmy historii i nie przypominajmy go dziecku. Nieustanne wypominanie mu błędu będzie prowadzić jedynie do niezadowolenia, uraz i wzmoże prawdopodobieństwo złego zachowania. Co się stało to się nie odstanie. Praca nad lepszą przyszłością ma o wiele więcej sensu niż roztrząsanie przeszłości. Wypominanie dzieciom ich dawnych błędów przypomina im czego nie należy robić - za to nie daje modelu właściwego postępowania.
Główne metody postępowania rodzica:
1.	Robienie rzeczy na czas
	To wyżej wspominana technika wykorzystująca ducha rywalizacji naszego dziecka, aby zachęcić je do wykonywania zadań na czas. Oto jak działa: Ustawmy stoper, zegarek albo minutnik na określony czas, w którym chcemy, żeby dziecko wykonało daną czynność. Spytajmy: "Dasz radę skończyć zanim zegarek zadzwoni?", jako że dzieci uwielbiają wygrywać, pozwala im to wygrać wyścig z czasem. A co ważniejsze wykonują zadanie szybko, bez marudzenia i kłótni.
2.	Zasada babci
	Metoda opiera się na zasadzie "Gdy zrobisz X (to, co rodzice chcą, by dziecko zrobiło), możesz zrobić Y (to, czego chce dziecko)". Zasada babci najlepiej sprawdza się w zdaniach pozytywnych raczej niż w negatywnych. Nigdy nie zastępujmy słowa "gdy" słowem "jeśli". Zachęci to dziecko do pytania: "A co się stanie, jeśli nie zrobię X?" Zasada ta ma ogromny wpływ na zachowanie, gdyż ustanawia pozytywne konsekwencje (na przykład nagrody) dobrego zachowania.
3.	Czas neutralny
	Czas, który wolny jest od konfliktów, na przykład po zakończeniu ataku złości, gdy dziecko bawi się w spokoju. Czas neutralny jest najlepszym okresem na uczenie nowych zachowań, ponieważ dziecko jest spokojne i otwarte na nowe wiadomości.
4.	Pochwały
	Pochwały, jak już wyżej powiedziano, zawsze powinny opisywać zachowanie, a nie dziecko. Nie można łączyć wartości dziecka z jego czynami (jest dobrym chłopcem bo zjadł) Nie chcemy przecież nauczyć malucha, że tylko tak długo jak zachowuje się grzecznie, jest dobrą osobą, natomiast jeśli popełni błąd, staje się niedobry. Wierzymy, że dzieci są z gruntu dobre. To, co oceniamy i staramy się zmienić na lepsze jako rodzice, to ich zachowanie.
5.	Nagany
	Powinny składać się z krótkiego zdania zawierającego następujące informacje: (1) polecenie, aby dziecko przestało się źle zachowywać, (2) powód, dla którego zachowanie powinno zostać zaprzestane i (3) alternatywę dla danego złego zachowania. Na przykład możemy powiedzieć dziecku: "Nie bij kolegi. Bicie boli. Poproś grzecznie, by kolega dał ci zabawkę."
6.	Wprowadzanie zasad do codziennego życia
	Jedną z takich zasad może być: "Gdy zdejmiemy z siebie brudne ubrania, wkładamy je do kosza na bieliznę, aby nasz dom był czysty i żebyśmy nie musieli ciągle zbierać porozrzucanych po nim rzeczy. Gdy zapamiętasz tę zasadę, za każdym razem będziesz wiedziała co zrobić z brudnymi ubraniami, które z siebie zdejmujesz." Ustanawianie i egzekwowanie zasad to dobry sposób rozwiązywania problemów. Dzieci zachowują się lepiej, kiedy ich świat ma z góry ustalone granice i gdy wiedzą jakich konsekwencji swojego zachowania spodziewać się.
7.	Czas zastanowienia
	Stosowany jest aby wyłączyć dziecko z danej sytuacji na pewien okres czasu, najczęściej z powodu nieodpowiedniego zachowania. Polega na wyprowadzeniu dziecka do innego pomieszczenia, ustawiając minutnik na określony czas (najwyżej minutę na każdy rok życia, do maksymalnie pięciu minut)i powiedzenie mu, że musi tam pozostać aż do momentu, gdy minutnik zadzwoni. Jeśli dziecko wychodzi z pokoju przed upłynięciem "czasu zastanowienia" nastawmy minutnik ponownie i powiedzmy dziecku, że tym razem ma poczekać do końca wyznaczonego czasu. Powtarzajmy ten proces aż do momentu gdy dziecko posłucha polecenia. Jedną z zalet tej metody jest fakt, że rodzic zostaje oddzielony od dziecka w okresie największego zdenerwowania, dając sobie i dziecku czas na odzyskanie samokontroli.